Leerpijn

Vorig schooljaar ben ik door een zogenaamde beeldcoach gefilmd. De première heeft Tuschinski niet gehaald, hoewel het toch een geweldige komedie was: een vriendelijke man die in een drukke klas probeert zijn verhaal te doen, terwijl er door het goede camerawerk zich op de achtergrond allerlei andere verhalen afspelen. Vooral de beelden van het jongetje dat een kinetische machine van papier en plakband op zijn tafel heeft gebouwd en deze uitprobeert, zijn indrukwekkend.

De liefdevolle coach en ik richtten zich bij de analyse vooral op wat er goed ging in de les, en ach, met zachte hand waren er heus wat positieve dingen te noemen. Maar de titel van deze film, in neonletters op de pui van de bioscoop, zou zijn: ONMACHT.

Natuurlijk was dit voor de hoofdrolspeler pijnlijk om te zien. Als beginnende leerkracht kom je jezelf tegen, zeker in een dynamische klas, zoals dat eufemistisch genoemd wordt. En dat werd akelig helder in beeld gebracht. Werk aan de winkel.

Maar daarnaast was er iets anders aan de hand, iets fundamentelers: ik wás er niet helemaal. Ik zag aan de man die voor de klas stond dat hij dit eigenlijk niet wilde. Het verhaal dat ik de klas vertelde en de manier waarop ik dit deed, stonden me tegen. Ik vond de machine van het jongetje zelf ook boeiender. Oei.

En zo kwam ik via deze leerpijn op het leerplein. Een woordspeling die ik vandaag bedacht en die ik absoluut in dit stukje wilde krijgen. Want in gesprek met de directeur van onze school bleken eind vorig schooljaar een paar dingen:

- het voor de klas staan en daar een volledig programma van vakken overbrengen is noch mijn ambitie, noch mijn talent.

- Ik ben wél goed in het zien van kinderen en ze verder helpen in hun ontwikkeling.

- Ik ben dol op deze school en voel me thuis in de visie.

- De school wil mij niet kwijt, want ik heb meerwaarde voor de kinderen en het team.

Deze directeur, laat ik haar Annemieke noemen want dat is haar naam, combineert op wonderlijke wijze creatief denken met een uiterst praktische en zakelijke mentaliteit. Zij toverde een voor mij ideale functie uit de hoge hoed: leerpleincoach. In die functie geef ik op het leerplein, waar kinderen uit verschillende groepen zich zelfstandig kunnen ontwikkelen, individuele begeleiding aan kinderen die extra zorg nodig hebben. Daarnaast geef ik creatieve lessen aan alle groepen, waarbij het mes aan twee kanten snijdt: dit verlaagt namelijk ook de werkdruk van de andere leerkrachten.

Of het werkt? Het is nog iets te vroeg om dat te zeggen. Dat kunnen we later zien, als we de boel evalueren. Maar ik zelf ga in elk geval met plezier naar mijn werk en zie dat mijn werk kinderen verder helpt.

Of het nu een plant betreft, een mens, een organisatie of een leerproces: groeien is zoeken naar ruimte, die nodig is om de groei mogelijk te maken. Annemieke heeft mij de ruimte geboden om te groeien. Zo geeft ze leiding. De leerkrachten -en ik nu in de rol als leerpleincoach- streven hetzelfde na bij de kinderen: “Pak de ruimte die je nodig hebt. Wat kan je wél, daar gaan we vanuit. En hoe kun je daar bovenop weer iets nieuws leren?”

Verrek: nu zie ik ineens dat dit proces wordt verbeeld door de machine van die jongen in de film ONMACHT. Grappig hoe de diepe lagen van een film vaak pas veel later tot je doordringen…